Η Ζωή Εμμανουήλ, ανήκει στη νέα γενιά σκηνοθετών που συνδυάζουν την προσωπική ματιά με τη διεθνή προοπτική. Απόφοιτη του Τμήματος Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης του ΕΚΠΑ και καλλιτεχνική πορεία που διαμορφώθηκε στο Παρίσι, η Ζωή Εμμανουήλ δίνει γυναικεία φωνή στον σύγχρονο κινηματογράφο. Η μετεγκατάσταση στο Παρίσι και οι σπουδές σκηνοθεσίας στο CineStudio Paris αποτέλεσαν καθοριστικό βήμα στη διαμόρφωση της καλλιτεχνικής της ταυτότητας. Μέσα από τις ταινίες της, όπως το βραβευμένο “Dying on the Pass” με τιμητική διάκριση στο φεστιβάλ των Καννών και τη γυναικεία, βιωματική ματιά της να διατρέχει το “We Keep Our Hair Long and Our Words Short”, προσεγγίζει με ειλικρίνεια, χιούμορ και βαθιά ενσυναίσθηση θεματικές που συνδέονται με την προσωπική εμπειρία, την ενηλικίωση και τη γυναικεία ταυτότητα. Παράλληλα, δραστηριοποιείται επαγγελματικά στο χώρο της μόδας, συμμετέχοντας σε σημαντικές παραγωγές και καμπάνιες στο Παρίσι, ενώ αυτή την περίοδο αναπτύσσει τη νέα της ταινία μικρού μήκους στην Ελλάδα. Σε μια διαδρομή που μόλις ξεκινά, με εφόδιο την προσωπική της αλήθεια και κινητήριο δύναμη την ανάγκη για έκφραση, η σκηνοθέτης χαράζει τον δικό της, ξεχωριστό δρόμο στον παγκόσμιο κινηματογράφο.
Ως απόφοιτη του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστήμιου Αθηνών στο τμήμα Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, τι ήταν αυτό που σε ώθησε να ασχοληθείς με τη σκηνοθεσία;
Στην σχολή είχα ένα πρόγραμμα σπουδών, το οποίο περιείχε αρκετά εργαστήρια, μαθήματα τα οποία είχαν να κάνουν με τον κινηματογράφο και το θέατρο όπως η ιστορία του κινηματογράφου, η εισαγωγή στο δοκιμαντέρ, θεωρητικά σχετικά με τις τηλεοπτικές παραγωγές, τα οποία μου έδειξαν πως ίσως να έχω κλίση προς κάτι τέτοιο.
Τι σε οδήγησε στο Παρίσι και πόσο δύσκολο είναι για μία νέα κοπέλα να μετακομίσει σε μία άλλη χώρα, κυνηγώντας το όνειρο της?
Στο Παρίσι επέλεξα να μετακομίσω γιατί ήθελα να δοκιμάσω στο εξωτερικό, ήθελα να θέσω κάποιες βάσεις μιας πιο διεθνούς πορείας σε αυτό τον χώρο και επέλεξα το Παρίσι καθώς έχει παράδοση ως προς τις τέχνες και το σινεμά. Παράλληλα είχα ανθρώπους στην πόλη, την είχα επισκεφτεί αρκετές φορές και ήξερα ότι εδώ θέλω να είναι η έδρα μου.
Ποια ήταν η πρώτη σου επαφή με τον κινηματογράφο; Θυμάσαι μια ταινία που σε σημάδεψε;
Ο κινηματογράφος έγινε κομμάτι της ζωής μου από πολύ νωρίς, όντας θεατής, όντας εσωστρεφές παιδί υπήρξε για μένα μία διαφυγή, μία παρέα. Η πρώτη ταινία που θυμάμαι να με σημαδεύει είναι το «the ring».
Θα θέλαμε να μας μιλήσεις για την ταινία μικρού μήκους “Dying on the Pass”, η οποία έλαβε τιμητική διάκριση για το σενάριο, στο Φεστιβάλ κινηματογράφου των Καννών. Ποια ήταν η έμπνευση πίσω από την ιστορία και τι σημαίνει για σένα αυτή η διάκριση; Πιστεύεις ότι άνοιξε κάποιες πόρτες;
Μετά την αποφοίτηση μου από το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, ολοκλήρωσα ένα προχωρημένο πρόγραμμα σκηνοθεσίας και διεύθυνσης φωτογραφίας στο CineStudio Paris. Το σενάριο γράφτηκε στο πλαίσιο της σχολής, στην οποία κλήθηκαμε να γράψουμε μία κωμωδία. Η προσέγγιση μου συνδυάζει στοιχεία ντοκιμαντέρ με μυθοπλασία και ανεπιτήδευτο χιούμορ. Επέλεξα να γράψω για ένα εστιατόριο με πρωταγωνιστή έναν εκκεντρικό σεφ, ο οποίος είναι καταξιωμένος και ταυτόχρονα κακοποιητικός προς τους γύρω του αλλά και προς τον εαυτό του. Έχοντας εργαστεί προηγούμενος στην εστίαση, ήθελα να εξερευνήσω γιατί αυτός ο χώρος πρέπει να είναι τόσο τοξικός. Ταυτόχρονα το γεγονός ότι παρέχουν φαγητό- «φροντίδα» προς τους πελάτες, ενώ αυτή η φροντίδα προέρχεται από κάτι πειστικό και κακοποιητικό, δημιουργεί ένα οξύμωρο το οποίο θεωρώ αρκετά αστείο.
Η ταινία μικρού μήκους «We Keep Our Hair Long and Our Words Short» είναι μια ταινία ενηλικίωσης, ειπωμένη μέσα από τη γυναικεία οπτική. Ποια ήταν τα προσωπικά βιώματα που σε επηρέασαν κατά τη συγγραφή και σκηνοθεσία της ταινίας και που παρουσιάστηκε?
Πρόκειται πάλι για μία καλλιτεχνική ιδέα στα πλαίσια της σχολής η οποία ξεκίνησε με αφορμή το τελικό μου project. Επέλεξα να γράψω κάτι τέτοιο όντας γυναίκα, δημιουργός, που ήθελα να εκφράσω βαθύτερους πόνους, ανησυχίες και να στοχαστώ μέσω της τέχνης, πράγματα τα οποία κουβαλάω από μικρή και όχι μόνο εγώ. Γυναίκες με τις οποίες εργάζομαι, είμαι φίλη, υπάρχω. Οπότε το έργο αυτό ήταν ένα κάλεσμα προς τον γυναικείο πληθυσμό, να στοχαστεί μαζί μου.Η ταινία επιλέχθηκε και παρουσιάστηκε σε δύο εκθέσεις από τη γκαλερί The Holy Art, στην Αθήνα και το Παρίσι.
Ως νέα γυναίκα σκηνοθέτης, ποιες δυσκολίες έχεις συναντήσει, αν υπάρχουν, στον χώρο του κινηματογράφου και πιστεύεις ότι υπάρχει μια αλλαγή στο πώς εκπροσωπούνται οι γυναίκες πίσω από την κάμερα τα τελευταία χρόνια;
Θεωρώ ότι έχει αλλάξει, συγκρίνοντας πόσες γυναίκες δημιουργοί υπήρχαν παλιά σε σχέση με το σήμερα. Μπορεί μια γυναίκα να λάβει το κύρος που της αξίζει. Ωστόσο σίγουρα καταλαβαίνω ότι είναι πιο δύσκολο να φτάσει μια γυναίκα στο επίπεδο αυτό συγκριτικά με έναν άντρα όπως ισχύει και σε πολλά άλλα επαγγέλματα αλλά και στο κοινωνικό κομμάτι.
Ετοιμάζεις κάποια καινούρια ταινία; Έχεις σκεφτεί να κάνεις το άλμα σε μεγάλου μήκους;
Έχω μια ταινία μικρού μήκους που είναι ουσιαστικά η πρώτη μου, εκτός της σχολής γιατί όλα τα άλλα πρότζεκτ ήταν μαθητικά. Η οποία βρίσκεται σε στάδιο ανάπτυξης αυτή τη στιγμή. Ψάχνουμε χρηματοδοτήσεις, θα είναι Ελληνική, γυρισμένη στην Ελλάδα με ελληνοαλβανικό καστ ηθοποιών και ελληνική ομάδα παραγωγής. Πιθανότατα, θα ψάξουμε για συμπαραγωγές στο εξωτερικό. Τίποτα όμως δεν είναι σίγουρο καθώς είναι σε πρώιμο στάδιο, αλλά είμαι πολύ ενθουσιασμένη! Οι μεγάλου μήκους είναι ένα όνειρο που αυτή τη στιγμή φαντάζει λίγο μακρινό. Ακόμα μαθαίνω πως λειτουργεί αυτή η βιομηχανία, πέρα από το δημιουργικό της κομμάτι. Θέλω πρώτα να δοκιμαστώ σε έργα μικρού μήκους, έτσι ώστε να έχω τα κατάλληλα εφόδια πρακτικά και καλλιτεχνικά για να προχωρήσω στις μεγάλου μήκους.
Γενικά ποιες θεματικές σε ιντριγκάρουν περισσότερο σεναριακά;
Οι θεματικές που με ιντριγκάρουν είναι αυτό που ξέρω. Πιστεύω πολύ στο «write what you know», αντλώ περιεχόμενο από την προσωπική μου ζωή, από τους ανθρώπους και τα πράγματα που βλέπω γύρω μου, από τις συναισθηματικά διακυμάνσεις που έχω την περίοδο κατά την οποία γράφω κάτι, πράγματα που θέλω εκείνη τη στιγμή να εκφράσω, πράγματα που μου έχουν συμβεί στο παρελθόν, έχουν ωριμάσει και θέλω να τα μετουσιώσω σε κάτι άλλο . Ενώ οι θεματικές διαφέρουν, ο κοινός τους άξονας είναι ότι όλα αυτά τα πράγματα είναι κομμάτι μου.
Έχεις συμμετάσχει και σε πάρα πολλές παραγωγές και καμπάνιες ως freelancer, όπως η εκδήλωση του οίκου Roger Vivier κατά τη διάρκεια της Εβδομάδας Μόδας στο Παρίσι ή την καμπάνια “Viv’ On The Run”, με πρωταγωνίστρια τη Γαλλίδα ηθοποιό Lou Lampros. Ποια είναι η αγαπημένη σου παραγωγή μέχρι τώρα και προσεγγίζεις διαφορετικά ένα teaser ή μια καμπάνια σε σχέση με την κάλυψη ενός live fashion event;
Τον τελευταίο χρόνο εργάζομαι ως freelancer σε παράγωγες με ένα πρακτορείο που δραστηριοποιείται κυρίως στο χώρο της μόδας. Ένα event από ένα γύρισμα διαφέρουν ως προς τον παράγοντα κόσμο. Στη πρώτη περίπτωση έχεις να αντιμετωπίσεις το γεγονός ότι η δουλειά αποκτά μια κοινωνική διάσταση. Έχεις να σκεφτείς τους καλεσμένους, επικοινωνείς με τους ανθρώπους του brand σε στενό επίπεδο, με τους δημοσιογράφους, με τους δημιουργούς περιεχομένου που είναι εκεί για να το προβάλλουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Υπάρχει όλο αυτό το επικοινωνιακό κομμάτι. Ενώ στις καμπάνιες, δεν υπάρχει σε τόσο μεγάλο βαθμό. Επίσης έχεις την ελευθερία να είσαι δημιουργικός ενώ στα event είναι όλα πιο δρομολογημένα.
Πώς ονειρεύεσαι την εξέλιξη της πορείας σου στον κινηματογράφο τα επόμενα χρόνια; Έχεις κάποιο συγκεκριμένο στόχο;
Στόχος μου είναι να υπηρετώ την τέχνη μου με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Αν τα έργα μου αγγίξουν έστω και έναν άνθρωπο εκεί έξω και η εμπειρία αυτή έχει κάποιο αντίκτυπο στην ζωή του, θεωρώ ότι είναι επιτυχία. Επειδή όλα είναι ρευστά και μεταβατικά, δεν φαντάζομαι που θα με οδηγήσει όλο αυτό τα επόμενα χρόνια. Αυτό στο οποίο ελπίζω είναι να είμαι δραστήρια, να παράγω έργο, να έχω την ευκαιρία να συνεργαστώ με άλλους επαγγελματίες του χώρου που θαυμάζω και να μάθω ακόμα περισσότερα πράγματα.
