Γιούτα, 4 μ.μ. Ο Josh Parkin, γνωστός ως The Tane, παραγωγός και ηχολήπτης με έδρα το Μπρούκλιν, κάθεται στην βεράντα ενός εξοχικού σπιτιού που έχει μετατραπεί σε στούντιο. Την ίδια στιγμή, στην Αθήνα, 1 π.μ., φτάνω σκαστός στο σπίτι για να συνδεθώ μαζί του μέσω Zoom και να μιλήσουμε, να ακούσω από πρώτο χέρι για τον μουσικό του κόσμο, αφού δεν είναι ξένος στη βιομηχανία. Ο Tane ασχολείται με την παραγωγή και την ηχοληψία πάνω από δέκα χρόνια, έχοντας συνεργαστεί με ράπερ όπως ο Lil Uzi Vert, ο Trippie Redd και ο French Montana. Τα τελευταία δύο χρόνια αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του ήχου του G-Eazy, αναλαμβάνοντας τον ρόλο του κύριου παραγωγού και ηχολήπτη του. Απόφοιτος του Πανεπιστημίου της Γιούτα, ξεκίνησε στα Off Record Studios, όπου απέκτησε φήμη για την ταχύτητα στην εγκατάσταση εξοπλισμού και την άψογη ποιότητα ήχου – στοιχεία που τον έχουν καθιερώσει ως αξιόπιστο συνεργάτη για τους κορυφαίους καλλιτέχνες της σύγχρονης εποχής.
Αρχικά, πες μου λίγα λόγια για σένα: ποιος είναι ο Tane και τι σημαίνει αυτό το ψευδώνυμο; Από πού προήλθε;
Δεν είναι η πιο συγκλονιστική ιστορία στον κόσμο, αλλά βασικά ήμουν στο μάθημα εικαστικών μια μέρα, ζωγράφιζα γκράφιτι – έκανα πολύ γκράφιτι, όχι πολύ καλά, αλλά απλώς μου άρεσε – και (παύση) μπορεί να είχα πάρει και μερικές ουσίες εκείνη τη στιγμή και ξαφνικά μου ήρθε απ’ τους ουρανούς, που λέμε. Η λέξη «Tane» ήρθε στο μυαλό μου, την έγραψα και σκέφτηκα, «ακούγεται κουλ σαν λέξη, δεν έχω ακούσει ποτέ κάποιον να τη χρησιμοποιεί ως όνομα ή κάτι». Έτσι, άρχισα να τη χρησιμοποιώ ως gamer tag και, όταν ράπαρα, το χρησιμοποιούσα ως rap name και έμεινε πια. Όλοι με φώναζαν Tane. Χρησιμοποιώ αυτό το όνομα σχεδόν 20 χρόνια τώρα, είναι τρελό.
Έμεινε όμως!
Ναι, ναι, ταιριάζει απόλυτα!
Τι ήταν αυτό που σε πρωτοτράβηξε στη μουσική παραγωγή και την ηχοληψία;
Από μικρός με ενδιέφερε η μουσική. Εγγράφηκα μόνος μου σε μαθήματα πιάνου στα πέντε μου. Πάντα μου άρεσε ιδιαίτερα η ποπ μουσική, όπως τα πρώτα τραγούδια των Maroon 5 που άκουγα στο ραδιόφωνο και με εντυπωσίαζαν ως παιδί. Πάντα είχα μια αδυναμία σε οτιδήποτε ακουγόταν έξτρα καλό, πολύ «γυαλισμένο», όπως οι Pink Floyd, ο ήχος τους ήταν τόσο πλούσιος και υφασματικός. Αυτό πάντα ξεχώριζε για μένα. Δεν ξέρω αν μπορώ να το περιγράψω διαφορετικά· ήταν κάτι φυσικό για μένα. Μεγαλώνοντας και γράφοντας μουσική, άρχισα να ηχογραφώ τις ιδέες μου και ήθελα πάντα να ακούγονται όσο καλύτερα γινόταν. Έτσι, περνούσα ώρες στο internet διαβάζοντας άρθρα του τύπου «πώς να βελτιώσεις τον ήχο σου», έκανα διαδικτυακές φιλίες και έστελνα τα mixes μου σε αυτούς και μου έλεγαν, «ναι, αυτό ακούγεται χάλια, αλλά αν κάνεις αυτό, μπορεί να ακούγεται καλύτερο». Σιγά σιγά η μουσική μου άρχισε να ακούγεται αξιοπρεπώς και μπόρεσα να κάνω καριέρα από αυτό. Είναι ένα πολύ, πολύ μακρύ ταξίδι, αλλά πάντα με ενδιέφερε ο ήχος με αυτόν τον τρόπο.
Πως θα έλεγες ότι έχει εξελιχθεί αυτό το ταξίδι, αυτό το πάθος σου, με τα χρόνια;
Το μόνο που παρατηρώ στην πορεία μου είναι το πόσο έχω μεγαλώσει σε ικανότητα και κατανόηση του ήχου. Όταν ξεκινάς, για πολύ καιρό, απλώς προσπαθείς να κάνεις τα αυτιά σου να ακούσουν αντικειμενικά αυτό που βγαίνει απ’ τα ηχεία. Αυτό από μόνο του είναι μια πολύχρονη διαδικασία εκπαίδευσης. Μιλάμε για χρόνια. Μου πήρε πάρα πολλά χρόνια για να μάθω να ακούω αντικειμενικά τι βγαίνει απ’ τα ηχεία. Πρώτα, πρέπει να μπορείς να ακούς αντικειμενικά. Έτσι ξεκίνησα, λοιπόν, εκπαιδεύοντας τα αυτιά μου. Αυτό είναι το κύριο που εξελίχθηκε για μένα, μια αντικειμενική κατανόηση και να μπορώ να ακούω σωστά.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Αναφέρθηκες στους Maroon 5 και τους Pink Floyd. Υπάρχει κάποιος άλλος καλλιτέχνης ή κάποιο είδος που έχει επηρεάσει πολύ τον ήχο σου;
Πω πω, τόσοι πολλοί. Μπορώ να μιλάω γι’ αυτό για μέρες. Το μεγαλύτερό μου πάθος είναι το drum and bass. Είναι ένα πολύ συγκεκριμένο είδος, δεν το ξέρουν πολλοί, αλλά, αν το άκουγες, θα έλεγες «α ναι, το έχω ξανακούσει». Είναι ένα πολύ γρήγορο είδος, γύρω στα 175 BPM (beats per minute), με επιθετικά τύμπανα και δυναμικό μπάσο, γυαλισμένο, πάρα πολύ punchy. Μιλάμε, είναι το καλύτερο είδος στον κόσμο. Όταν άρχισα σοβαρά την παραγωγή, ξεκίνησα από εκεί.
Αλλά ποιοι με επηρέασαν; Η λίστα είναι ατελείωτη. Άκουγα πολύ Beatles, τα πρώτα τους, Moby, Maroon 5… Πολύ Nas και Mobb Deep, όσον αφορά τη ραπ. Ναι, αυτή η λίστα είναι πολύ μεγάλη. Σπούδαζα μουσική στο κολέγιο για χρόνια, ήμουν φοιτητής κιθάρας για ένα διάστημα, αλλά κάπου με κούρασε και το παράτησα. Ήμουν όμως φανατικός με τους βιρτουόζους, οι Rush είναι το αγαπημένο μου συγκρότημα. Λατρεύω το progressive rock. Άκουγα πολύ Liquid Tension Experiment, Steve Vai, Joe Satriani… Πολλά διαφορετικά πράγματα. Είναι πολύ μεγάλο θέμα, θα μπορούσα να μιλάω για ώρες και κανείς δεν θα ενδιαφερόταν. (γέλια)
Εκτός από τη μουσική, παίρνεις έμπνευση κι από άλλα μέσα; Ξέρω πως ο Gerald (G-Eazy) πολλές φορές βάζει μια ταινία να παίζει στο background όταν δουλεύετε στο στούντιο.
Τελείωσα σπουδές στον κινηματογράφο. Ο πατέρας μου είναι καθηγητής κινηματογράφου και σινεφίλ και, έτσι, με μεγάλωσε δείχνοντάς μου υπέροχες ταινίες από μικρό παιδί. Ο κινηματογράφος είναι ένα μεγάλο μου πάθος και με έχει εμπνεύσει βαθιά, κυρίως το αίσθημα, η ατμόσφαιρα μιας ταινίας. Είναι κάτι αφηρημένο, είναι ο τρόπος που σε κάνει να αισθάνεσαι μια ταινία και σκέφτομαι, «οκ, πως θα το αποτυπώσω αυτό στη μουσική;». Με εμπνέει επίσης ο ήχος του soundtrack, αλλά δεν δίνω τόσο προσοχή σε αυτό, γιατί δεν εφαρμόζεται τόσο στο hip hop.
Μίλησέ μου για τη δημιουργική και τεχνική σου διαδικασία. Ποια είναι η τυπική σου ροή εργασίας, από την πρώτη ιδέα μέχρι το τελικό mix;
Χωρίς να θέλω να υπεκφεύγω, είναι πολύ διαφορετικό για κάθε τραγούδι. Αν έπρεπε να το πω σε βήματα, πρώτα σου έρχεται η ιδέα – είτε είναι ένα beat, ένας στίχος, ένα τύμπανο, οτιδήποτε – και την καταγράφεις στο χαρτί ή στο πρόγραμμα όσο πιο γρήγορα γίνεται.
Για να το εξηγήσω πιο συγκεκριμένα με τον G (G-Eazy), θα χρησιμοποιήσω σαν παράδειγμα το Midnight in Paris (πολυαναμενόμενο τραγούδι που δεν κυκλοφόρησε στο τελευταίο του άλμπουμ λόγω πνευματικών δικαιωμάτων με το sample). Mε παίρνει με FaceTime στις 8 το πρωί, που για τους μουσικούς είναι πολύ νωρίς. Ξυπνάω, είμαι κυριολεκτικά με το εσώρουχο, και μου λέει, «φίλε, πρέπει να κάνεις flip αυτό το sample αμέσως». Κι έτσι, με το εσώρουχο, πάω στο στούντιό μου, κόβω το sample, κάνω τα τύμπανα, εκείνος μουρμουρίζει μερικούς πρόχειρους στίχους και του στέλνω το αρχείο. Αυτό έγινε όσο ήταν στο Παρίσι. Ξαναγράφει το ρεφρέν, αλλάζει μερικά πράγματα και μετά συναντιέται με τον Marc E. Bassy, πάνε στο στούντιο και ηχογραφούν μια αρχική βερσιόν. Μετά τους συναντάω στο Λονδίνο, πάμε στο στούντιο, τα βάζουμε όλα κάτω και λέμε, «ωραία, αυτά είναι τα bars που θέλουμε, αυτό θα είναι το ρεφρέν κτλ. κτλ.». Μόλις έχεις όλα τα κομμάτια, αρχίζεις να σφίγγεις τις βίδες ανάλογα με το κοινό στο οποίο απευθύνεσαι. Εμείς στοχεύουμε σε ένα mainstream κοινό, οπότε δεν θέλουμε κανένα μέρος του κομματιού να είναι βαρετό. Αρχικά, το τραγούδι είχε ένα πολύ μεγάλο outro, σχεδόν όσο ολόκληρο το τραγούδι, γύρω στα δύο λεπτά. Τελικά, μετά από πολλά sessions, κόψαμε όλο το outro, κάναμε μια νέα βερσιόν που ήταν πολύ μικρότερη, αλλά έκανε το κομμάτι πιο «καταναλώσιμο» και όχι ένα περίεργο ατμοσφαιρικό έργο τέχνης. Μετά λέμε, «χρειάζεται άλλη παραγωγή, να ξανακάνουμε αυτή τη στροφή, να μεταφέρουμε το ρεφρέν;» και τέτοια. Μόλις γίνουν όλα αυτά, πηγαίνει στο mix, όπου κάθομαι μόνος μου και το ακούω χίλιες φορές και βλέπω τι δεν λειτουργεί, τι λειτουργεί, αναδεικνύω τα καλά, αφαιρώ τα κακά, όσο περισσότερο μπορώ. Γενικά, θέλεις το τραγούδι να σου δημιουργεί ένα συναίσθημα. Μετά, το στέλνω στο mastering, κάτι που δεν κάνω εγώ. Δεν είμαι mastering engineer, ξέρω τα βασικά, αλλά αυτοί οι τύποι είναι μάγοι, δεν ξέρω, κάνουν τα δικά τους. (γέλια)
Θα έλεγες ότι είσαι τελειομανής;
Ω ναι. Πάρα πολύ, υπερβολικά πολύ.
Όλοι οι μουσικοί είναι, σωστά;
Ναι, σε κάποιο βαθμό. Αλλά ως παραγωγός και ηχολήπτης, πρέπει να δίνεις ιδιαίτερη προσοχή στις λεπτομέρειες.
Πως αποφασίζεις πότε το mix θεωρείται ολοκληρωμένο; Υπάρχουν φορές που έχεις σκεφτεί ότι, «οκ, πρέπει να σταματήσω γιατί το έχω αλλάξει πολύ και μπορεί να χαλάσει εντελώς»;
Μόλις πριν δύο μέρες συζητούσα γι’ αυτό. Η τέχνη είναι περίεργο πράγμα. Κάποιες φορές μπορείς να δουλεύεις κάτι για πολύ καιρό και να γίνεται τελικά καλύτερο – τις περισσότερες φορές δεν ισχύει, αλλά κάποιες ναι.
Θα ξεκινήσω λέγοντας ότι, μπορείς να διορθώνεις κάτι επ’ άπειρον. Είναι πανεύκολο να κάνεις αλλαγές σε κάτι για πάντα. Υπάρχει ένα απόφθεγμα που άκουσα και μου άρεσε, δεν το θυμάμαι ακριβώς, αλλά έλεγε ότι, «η τέχνη δεν ολοκληρώνεται ποτέ, απλά εγκαταλείπεται». Υπάρχει πολλή αλήθεια σ’ αυτό. Θα μπορούσες να συνεχίσεις να το τελειοποιείς και να γυρνάς τις βίδες, αλλά σε κάποια φάση πρέπει να σταματήσεις, γιατί δεν θα βγει αλλιώς. Αυτό που προσπαθώ να κάνω όταν δουλεύω πάνω σε κάτι είναι να διατηρήσω το αρχικό συναίσθημα του κομματιού, όταν ήταν στα καλύτερά του. Πρέπει να είσαι πάρα πολύ διαισθητικά συνειδητοποιημένος για το πότε πλησιάζεις τη γραμμή που λέει, «εντάξει, το τροποποιώ τόσο πολύ που πρόκειται να σπάσω ό,τι υπάρχει εδώ». Γιατί, για να επιστρέψω στη μεταφορά με τις βίδες, είναι σαν να σφίγγεις βίδες, αλλά σε γυαλί. Αν τις σφίξεις υπερβολικά, το γυαλί θα θρυμματιστεί. Είναι μια τρομακτικά εύθραυστη ισορροπία· πώς να το σφίξεις όσο χρειάζεται, ώστε να κρατάει γερά, αλλά να παραμένει αυτό που πρέπει να είναι, χωρίς να εκραγεί. Και αυτό ακριβώς έπρεπε να κάνω με πολλά τραγούδια, ειδικά με το Midnight in Paris. Εγώ και ο G καθόμασταν για ώρες ατελείωτες στο στούντιο δουλεύοντας το κομμάτι. Και ύστερα, έπρεπε συνειδητά να πω, «οκ, ας κάνουμε ένα βήμα πίσω. Ας το αφήσουμε λίγο πριν αρχίσουμε πάλι να το τροποποιούμε και το καταστρέψουμε». Είναι σημαντικό να το κάνεις αυτό.
Ας μιλήσουμε λίγο για τους συνεργάτες σου. Πως προσαρμόζεις το στυλ επικοινωνίας σου ανάλογα με το ποιον έχεις απέναντί σου; Γιατί έχεις δουλέψει με πολύ διαφορετικούς ανθρώπους στο στούντιο.
Ειλικρινά, δεν είναι κάτι που το κάνω συνειδητά. Δεν το επεξεργάζομαι πολύ. Μερικές φορές το κάνω, όταν προκύπτει κάποιο πρόβλημα και πρέπει να βρω πώς θα το χειριστώ. Αλλά γενικά, απλώς προσπαθώ να αλληλεπιδράσω με τον άνθρωπο όπως τον γνωρίζω, αν βγάζει νόημα αυτό. Για μένα δεν έχει να κάνει με το background σου ή κάτι τέτοιο. Μαθαίνω ποιος είσαι ως άτομο και ως καλλιτέχνης, τι σου αρέσει, και το αντιμετωπίζω έτσι. Κυρίως απλά αλληλεπιδρώ με το άτομο που έχω μπροστά μου.
Τι βήματα ακολουθείς για να κατανοήσεις το όραμα κάθε καλλιτέχνη; Ιδίως όταν διαφέρει από το δικό σου, γιατί νομίζω ότι εκεί τα πράγματα μπορεί να γίνουν περίπλοκα.
Πολύ. Είναι κάτι που το δουλεύω χρόνια. Με τον G συγκεκριμένα, εκείνος έχει πολύ μεγαλύτερη καριέρα από μένα. Βρίσκεται σε υψηλότερο επίπεδο μουσικής από μένα εδώ και πολλά χρόνια. Εγώ έχω όλες μου τις απόψεις, τις καλλιτεχνικές μου σπουδές, τις χαζομάρες μου, τις φιλοσοφίες μου, όλα αυτά. Και μετά συναντάς κάποιον σαν τον G, που κάνει αυτό το πράγμα πολύ καιρό, έχει τις δικές του αξίες και τη δική του τέχνη. Έχει, όμως, και μια τεράστια καριέρα για την οποία εκείνος είναι υπεύθυνος. Ένα πράγμα που έπρεπε να μάθω – και αυτό το είχα διδαχτεί και πριν, αλλά έπρεπε να το εφαρμόσω στην πράξη με τον G – είναι να βάζω το εγώ μου στην άκρη και το τι νομίζω εγώ ότι είναι καλύτερο. Μπορείς να εκφράσεις τη γνώμη σου, σίγουρα, αλλά, στην τελική, αυτός είναι ο καλλιτέχνης και αυτή είναι η δική του καριέρα. Αυτός παίρνει τις αποφάσεις κι εγώ προσφέρω ιδέες, τύπου «γιατί δεν το δοκιμάζουμε έτσι;» ή «έχεις σκεφτεί να μην το τραγουδήσεις εδώ, αλλά να το ραπάρεις;» ή «με περισσότερη ή λιγότερη ενέργεια;» ή ό,τι άλλο. Αλλά στο τέλος, είμαστε δύο ώριμοι ενήλικες. Δεν μπορώ να τον αναγκάσω να κάνει τίποτα. Επιλέγει τη δική του καλλιτεχνική πορεία. Και αυτό που προσπαθώ να κάνω, ειδικά ως ηχολήπτης – αυτό, κατά τη γνώμη μου, είναι που σε κάνει καλό ηχολήπτη – είναι να είμαι ο καλύτερος δυνατός ακροατής. Προσπαθώ να ακούσω τι λέει ότι θέλει να πετύχει ο G και μετά προσπαθώ να καταλάβω τι σημαίνει αυτό, σε συναισθηματικό και τεχνικό επίπεδο. Η δουλειά μου δεν είναι να επιβάλλω το όραμά μου στο τραγούδι. Η δουλειά μου είναι να τον βοηθήσω να επιβάλει το δικό του όραμα και αυτό προσπαθώ πάντα να κάνω με κάθε καλλιτέχνη. Πάντα προσπαθώ να καταλαβαίνω τι όραμα έχει.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
