Μπορεί η Αθήνα να έχει γεμίσει με νέες, πρωτοπόρες γεύσεις και ethnic εστιατόρια, δεν παύει όμως να διατηρεί τον παραδοσιακό, λαϊκό της χαρακτήρα. Ταβέρνες και κουτούκια όπου ο χρόνος μοιάζει να έχει σταθεί ακίνητος, γεύσεις που μας γεμίζουν νοσταλγία και χώροι που σφύζουν από αναμνήσεις μιας άλλης εποχής. Άλλα φανερά και άλλα κρυμμένα, μια ανάσα το ένα από το άλλο, σκορπισμένα στις γειτονιές της Αθήνας.
1.Ο «Πλάτανος» στην Πλάκα
Από το 1932 ο «Πλάτανος» της οικογένειας Καρυανού στέκεται στην οδό Διογένους και κοσμεί μια από τις πιο ήσυχες γειτονιές της Πλάκας. Η ιστορία της ταβέρνας φτάνει περισσότερα από 100 χρόνια πίσω, με το καλλιτεχνικό ατελιέ που στήθηκε στον πάνω όροφο το 1920, από τους σπουδαίους ζωγράφους Περικλή Βυζάντιο και Παύλο Καλιγά, και τον γλύπτη Φωκίωνα Ρωκ. Τα νόστιμα πιάτα της αλλά και η καλλιτεχνική της αύρα στάθηκαν λόγος για να την επισκεφτούν μεγάλα ονόματα κάθε εποχής, από τον Κωστή Παλαμά και τον Γρηγόριο Ξενόπουλο, έως τον Γεώργιο Παπανδρέου και την Μαρίκα Κοτοπούλη. Στον πρώτο όροφο του Πλάτανου μπορεί κανείς να βρει πια νοσταλγικές φωτογραφίες των αστέρων που το έχουν επισκεφθεί μέσα στις δεκαετίες, όπως και τα διπλώματα Οινολογικού Εργαστηρίου που στέκονται εκεί από το 1935 και επιβεβαιώνουν την παράδοση του Πλάτανου στο κρασί. Μπορεί ο original πλάτανος που χάριζε τη σκιά του στα τραπεζάκια να μην υπάρχει πια, όμως τα φύλλα από τις μουριές κάτω από τις οποίες είναι τοποθετημένα τον έχουν αντικαταστήσει αντάξια.
Must taste: κατσικάκι με πατάτες φούρνου, κρέας κοκκινιστό με χοντρά μακαρόνια
«Ταβέρνα Πλάτανος», Διογένους 4, Πλάκα
2.Η «Αυλή» στου Ψυρρή
Σε ένα διώροφο νεοκλασικό στου Ψυρρή, μια παλιά Αθηναϊκή κατοικία, στεγάζεται το μεζεδοπωλείο «Αυλή». Ανοιχτή και μακρόστενη, με μπλε παραθυρόφυλλα και εξωτερικό κουζινάκι με δύο εστίες και γκάζι, μοιάζει σαν να έχει βγει από κάποια ελληνική ταινία. Η Αυλή λειτουργούσε σαν καφενείο από τα χρόνια της Κατοχής και για πολλές ακόμη δεκαετίες, ενώ μέχρι το 2010 σέρβιρε αποκλειστικά ελληνικό καφέ και φραπέ. Ο κύριος Τάκης που το αγόρασε το 1983, αποφάσισε την τελευταία δεκαετία να προσθέσει και πιάτα· λίγες γεύσεις, απλές και παραδοσιακές που μπορεί κανείς να απολαύσει μαζί με το κρασί ή τη ρετσίνα του. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα, επεκτάθηκε στο μικρό διπλανό χώρο και στεγάζει πλέον την κουζίνα του εκεί, όσο η φήμη των πιάτων του μεγαλώνει. Οι γεύσεις της Αυλής σε συνδυασμό με τη γραφικότητά της στάθηκαν λόγος για το βρετανικό περιοδικό Boat να της χαρίσει ένα αφιέρωμα, με τα τραπεζάκια της να κοσμούν το εξώφυλλό του.
Must taste: τηγανητό συκώτι, χοιρινή τηγανιά
«Εστιατόριο Αυλή», Αγίου Δημητρίου 12, Ψυρρή
3.Η «Κληματαριά» στου Ψυρρή
Μια από τις παλιότερες ταβέρνες της Αθήνας, στεγασμένη σε κτίριο του 1880, η Κληματαριά λειτουργούσε έως το 1927 ως καφενείο της εκκλησίας του Άι Γιάννη. Ο πρώτος ιδιοκτήτης, ο Γεροδήμος, της έδωσε το όνομα «Κληματαριά», και ενώ επόμενοι ιδιοκτήτες προσπάθησαν να αλλάξουν την ονομασία, οι θαμώνες επέμεναν στο όνομα με το οποίο την είχαν μάθει, με το όνομα της να γίνεται ξακουστό στις γειτονιές της Αθήνας. Ένα μαγαζί με μεγάλη ιστορία, όχι μόνο γαστρονομική αλλά και καλλιτεχνική, εφόσον οι τοίχοι του έχουν στεγάσει σπουδαίους μουσικούς όπως ο Μάρκος Βαμβακάρης και η Φωτεινή Βελεσιώτου. Όταν το 2005 το μαγαζί σχεδόν καταστράφηκε από μια μεγάλη πυρκαγιά, την επιμέλεια του χώρου ανέλαβε ο ζωγράφος Τάσος Ρήγας και ο χώρος της αυλής έκλεισε περιμετρικά, δημιουργώντας ένα winter garden γεμάτο χρώμα. Η Κληματαριά, σχεδόν 100 μετά, λειτουργεί μέχρι και σήμερα ως ένα από τα λιγοστά αθηναϊκά εστιατόρια που προσφέρουν απλές, παραδοσιακές γεύσεις.
Must taste: χουνκιάρ μπεγιεντί, γίγαντες πλακί, χοιρινό κότσι
«Κληματαριά», Πλατεία Θεάτρου 2, Ψυρρή
4.Ο «Μαγεμένος Αυλός» στο Παγκράτι
Ξεκίνησε το 1961 ως πρατήριο γλυκών για την σοκολατοποιία Παυλίδη, με τον Γιώργο Πολυχρόνη, γαμπρό της οικογένειας Παυλίδη ως πρώτο ιδιοκτήτη. Ο τελευταίος ήταν κοσμικός της εποχής και οι συγκεντρώσεις με διάφορες προσωπικότητες του πνευματικού αλλά και του καλλιτεχνικού χώρου ήταν φαινόμενο σχεδόν καθημερινό. Έτσι, ο Μαγεμένος Αυλός ξεκίνησε να μετατρέπεται από ζαχαροπλαστείο σε «ρεστοράν», και στην πορεία σε ένα θρυλικό στέκι στο οποίο έχουν δειπνήσει, μεταξύ άλλων, η Αλίκη Βουγιουκλάκη, η Τζένη Καρέζη, ο Γιάννης Ρίτσος, ενώ για τον Μάνο Χατζηδάκι το μέρος αυτό αποτελούσε «δεύτερο σπίτι», με ένα πιάνο από τη συλλογή του να κοσμεί πλέον το μαγαζί. Ο χώρος είναι γεμάτος από προσωπογραφίες και πίνακες, αντίκες, χειρόγραφες επιστολές διάσημων αλλά και αποκόμματα από εφημερίδες με σπουδαίες προσωπικότητες της Αθήνας στα τραπέζια του Μαγεμένου Αυλού. Το μαγαζί κάθε βράδυ προσφέρει όπως παλιά ζωντανό μουσικό πρόγραμμα, που συνοδεύει τα νόστιμα πιάτα του.
Must taste: χιώτικο κοτόπουλο με πιπεριές και μαστίχα, signature φοντύ
«Μαγεμένος Αυλός», Αμύντα 4, Παγκράτι
5.« Τα Μπακαλιαράκια του Δαμίγου» στην Πλάκα
Πρόκειται για την πιο παλιά εν ζωή ταβέρνα της Αθήνας, ένα μαγαζί με μεγάλη ιστορία στο δρόμο του, για το οποίο ο σπουδαίος Μάνος Κατράκης κάποτε είχε πει « Εδώ δεν ερχόμαστε για να φάμε μπακαλιάρο, ερχόμαστε για να προσκυνήσουμε». Τα «Μπακαλιαράκια» είναι μια μικρή υπόγεια ταβέρνα στο κέντρο της Πλάκας που στέκεται από το 1864, με ξύλινα βαρέλια και πέτρινους τοίχους και μια ψησταριά μπροστά στα τραπέζια, όπου ψήνουν τα ψάρια δίπλα στον πελάτη. Στους τοίχους της θα βρει κανείς φωτογραφίες από τα παλιά, κυρίως προσωπικότητες της εποχής αλλά και τον ίδιο τον Γιώργο Δαμίγο να βραβεύεται για τη ρετσίνα του. Για πολλά χρόνια η ταβέρνα αποτελούσε στέκι διάσημων, με το Δημήτρη Παπαμιχαήλ, τη Ζωζώ Σαπουντζάκη και τον Αλέκο Αλεξανδράκη, μεταξύ άλλων, να είναι συχνοί πελάτες. Για τον Ορέστη Μακρή το μαγαζί αυτό είχε μια παραπάνω θέση στην καρδιά του, καθώς πέρα από στέκι του έγινε και τόπος γυρισμάτων για την ταινία «Ο Μεθύστακας». Για παραπάνω από 150 πλέον χρόνια, λέγεται πως εδώ θα βρει κανείς τον νοστιμότερο μπακαλιάρο στην Αθήνα.
Must taste: μπακαλιάρος, ρετσίνα
